Epigraphical study at Karle Caves (Marathi article) -- Part 1.




निवेदन

हे सर्व लेख मी फक्त स्वान्तसुखाय लिहिलेले आहेत. यातील कुठलेही लिप्यंतर हे अधिकृत नाही तसेच ते बरोबर असेलच याची खात्री देता येत नाही. या माहितीची सत्यता मी पडताळून पहिली नसल्याने त्याबद्दलची कोणतीही जबाबदारी माझी नाही.

कार्ले लेण्यांतील शिलालेख


जेम्स बर्जेसने पश्चिम भारतातील जवळपास सर्व लेण्यांचा सखोल आणि शास्त्रशुद्ध अभ्यास करून १८८१ साली "इन्सक्रिपशन्स फ्रॉम केव्ह-टेंपल्स ऑफ वेस्टर्न इंडिया" हे पुस्तक प्रकाशित केले. भारतीय विद्वान भगवानलाल इंद्रजी पंडित यांनी या कामी बर्जेसला मदत केली. हे सर्व शिलालेख त्यांनी पहिल्यांदा संस्कृतमधे भाषांतरित केले. त्यावरून बर्जेसने त्यांचे इंग्लिश भाषांतर केले. हे सर्व शिलालेख बहुतकरुन ब्राह्मी लिपीमधे खोदलेले आहेत.

कार्ले-भाजे लेण्यांना भेट दिल्यानंतर मला या ब्राह्मी लेखांबद्दल खूपच कुतूहल निर्माण झाले. या कुतुहलापोटी मी त्यातील जमेल तितक्या वाक्यांचे स्वतंत्रपणे भाषांतर करीत आहे. एकेका ओळीचे भाषांतर करून त्याची तुलना नंतर बर्जेसच्या पुस्तकातील भाषांतराबरोबर केली आहे.


ब्राह्मी लिपीमधे काळानुरूप बदल होत गेला आहे. इ. स. २ मधील प्रचलित लिपीबरोबर येथील बरीचशी अक्षरे जुळतात. या कामासाठी मी प्रा. डॉ. शोभना गोखले यांच्या "पुराभिलेखविद्या" या पुस्तकाचा आधार घेतला आहे.

१. चैत्यगृहबाहेरील सिंहस्तंभ


छायाचित्र १ व २ मध्ये पहिले वाक्य आहे. जी अक्षरे मला कळली नाहीत अथवा जी अक्षरे जुळत नाहीत ती पिवळ्या रंगाने highlight केली आहेत. पहिले व शेवटचे स्वस्तिक चिन्ह लिप्यंतरात घेतलेले नाही.
 



छायाचित्र १


छायाचित्र २
 





माझे भाषांतर
म
हा
र
ठि
स


बर्जेस
म
हा
र
ठि
स



















माझे भाषांतर
गो
ति
पु
त
स


बर्जेस
गो
ति
पु
त्र
स


















माझे भाषांतर
अ
गि
थि
ण
क
स
बर्जेस
अ
गि
मि
त्र
ण
क
स
















माझे भाषांतर
सि
ह
थ
त

रा
नं
बर्जेस
सि
ह
थ
भो

दा
नं


 
२. चैत्यगृहात प्रवेश केल्यावर डावीकडील खांब क्र. २



छायाचित्र ३






माझे भाषांतर
धे
नु
का
क
टा

बर्जेस
धे
नु
का
क
टा
















माझे भाषांतर
ध
म
य
व
न
स
बर्जेस
ध
म
य
व
न
स

३. चैत्यगृहात प्रवेश केल्यावर डावीकडील खांब ४

 
छायाचित्र ४









माझे भाषांतर
धे
न
का
क
टा
य
व
ने
स
बर्जेस
धे
नु
का
क
टा
य
व
न
स





















माझे भाषांतर
ह
ध
या
न
थ
भ
दा
न
बर्जेस
सि
ह
ध
या
न
थ
भ
दा
न


उर्वरित शिलालेख पुढील भागात.


संदर्भ

१. इन्सक्रिपशन्स फ्रॉम केव्ह-टेंपल्स ऑफ वेस्टर्न इंडिया, जेम्स बर्जेस (https://archive.org/details/inscriptionsfro00indrgoog)
२. पुराभिलेखविद्या, प्रा. डॉ. शोभना गोखले, कॉंटिनेंटल प्रकाशन, पुणे.
 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Security in Linux Kernel - Part 2

Image
  In the previous part of this series, we saw role of LSMs in kernel security. As mentioned earlier, there are eight LSMs available today in the modern Linux kernel. In this part, let's have a look at different main stream LSMs. SMACK Simplified Mandatory Access Control Kernel ( SMACK ) is designed primarily for embedded linux systems with an intention to make it easier for administrators. This was the second LSM (after SELinux) to be accepted in the linux kernel. It appeared in the 2.6.25 kernel release. This is an attribute (label) based simple LSM, and is the default for Linux implementations tuned for Automotive industry. Yama Yama collects system-wide DAC security restrictions that are not handled by the core kernel itself. It offers control over scope of ptrace() system call to control ptrace attachment by processes. Build time configuration option CONFIG_SECURITY_YAMA and runtime option through sysctls can be used to enable this LSM. The ptrace restrictions can be controll...
Read more

Security in Linux Kernel - Part 3

Image
  In this short post we will explore a Linux system call facilitating secure computing. In earlier parts of this series we saw how LSMs protect the kernel. However, LSMs occupy a much deeper position in the call hierarchy and do not offer protection at process level. Additional mechanism is required to provide protection at process level. Need for a system call In Linux, applications programs use a number of system calls, in fact a large number of system calls are available to applications programmer. These processes using system calls expose a large area of the kernel to malicious attacks. Linux offers a mechanism to limit this capability using seccomp system call, thereby reducing the attack surface. seccomp is enabled using prctl() system call with appropriate operation mode. seccomp Modes The seccomp system call works in two modes - strict mode (SECCOMP_SET_MODE_STRICT) and filter mode (SECCOMP_SET_MODE_FILTER). When seccomp is set to first mode, i.e. strict mode , process has ...
Read more

Trusted Platform Module

Image
In the previous article, we discussed end device security and various factors affecting it. There was a fleeting mention about TPM - the Trusted Platform Module. In this installment we will discuss mode about the TPM. Generally, for any device, the safest way to ensure it's integrity is to make sure it always boots from a secured, verified and unalterable source. This forms the logical "root" of the entire boot process. Once the device boots from a trusted source, it further uses it to verify each and every software component it utilizes. Every module checks and verifies integrity of the next module to be loaded thus forming a "chain of trust" which if broken can be easily detected. This chain of trust then can be extended to encompass other devices across and upstream the network hierarchy. In this installment, let's have a deeper look at TPM. What is TPM? TPM is (generally) a chip designed to provide security related functions. It provides functiona...
Read more